چرا پکیج بوتان آب را گرم نمیکند؟
شیر آب گرم رو باز کردید و بعد از کلی صبر کردن، هنوز دارید آب سرد تحویل میگیرید؟ وقتی پکیج بوتان اصلا آب رو گرم نمیکند، مشکل جدی تر از سرد و گرم شدن ساده هست و یعنی یه جای فرآیند گرمایش به طور کامل متوقف شده. مهم ترین دلایل این مشکل اینها هستن:
- خرابی فلوسوئیچ یا فلومتر: پکیج اصلا متوجه باز شدن آب نمیشود. (شایع ترین علت)
- قطعی گاز یا خرابی شیر گاز: سوخت لازم برای تشکیل شعله به دستگاه نمیرسد.
- مشکل در سیستم جرقه زنی: جرقه ای برای روشن کردن گاز وجود ندارد.
- خرابی برد الکترونیکی: فرمانده کل قوا هیچ دستوری صادر نمیکند.
- فشار پایین آب ورودی: آب با فشار کافی برای فعال کردن دستگاه وارد نمیشود.
- رسوب شدید مبدل: مسیر آب کاملا مسدود شده.

در ادامه، 14 علت رو با جزئیات خیلی دقیق و با کلی عکس برای شما توضیح میدهم تا بفهمید چرا پکیج بوتان شما اب رو گرم نمیکند!

عیب یابی قدم به قدم: از ساده ترین تا پیچیده ترین علت
وقتی پکیج اصلا آب رو گرم نمیکنه، برای پیدا کردن علت باید مراحل رو به ترتیب چک کنیم.
۱. آیا پکیج بوتان به باز شدن آب واکنش نشان میدهد؟ (مشکل از فلوسوئیچ)
این مهم ترین سواله. شیر آب گرم رو باز کنید و به پکیج دقت کنید. آیا هیچ صدایی ازش در میاد؟ آیا چراغ هاش تغییر میکنن؟ یا در مدل های دیجیتال، آیا علامت شیر آب روی نمایشگر ظاهر میشه؟
اگه هیچ واکنشی نشون نمیده: یعنی پکیج اصلا نفهمیده که شما آب گرم میخواهید. در این حالت، به احتمال 90 درصد مشکل از فلوسوئیچ یا فلومتر پکیج بوتان هست. این قطعه وظیفه داره باز شدن آب رو به برد خبر بده. اگه خراب یا گیر کرده باشه، هیچ خبری به برد نمیرسه و پکیج در سکوت باقی میماند. این شایع ترین دلیل برای روشن نشدن پکیج موقع باز کردن آب گرم هست.
راه حل: فلوسوئیچ باید توسط سرویسکار باز، تمیز یا در صورت نیاز تعویض بشود.

۲. پکیج واکنش نشان میدهد، اما شعله روشن نمیشود (مشکل گاز و جرقه)
حالا حالتی رو در نظر بگیرید که با باز کردن آب، پکیج به صدا میفته، چراغ هاش روشن میشن و صدای “تق تق” جرقه زن هم به گوش میرسه، ولی خبری از شعله نیست و بعد از چند ثانیه دستگاه ارور میده (مثلا چراغ قرمز ثابت در مدل های آنالوگ).
این یعنی پکیج متوجه باز شدن آب شده و داره تلاش میکنه روشن بشه، اما در مرحله تشکیل شعله ناموفقه. دلایلش اینها هستن:
- بسته بودن شیر گاز: اولین و ساده ترین چیز! چک کنید که شیر گاز ورودی به پکیج باز باشه.
- قطعی گاز ساختمان: اجاق گاز رو روشن کنید ببینید گاز دارید یا نه.
- خرابی شیر کنترل گاز پکیج: ممکنه بوبین شیر گاز سوخته باشه و مسیر گاز رو باز نکنه. این یه کار تخصصیه.
- خرابی الکترود جرقه زن: ممکنه جرقه زن ضعیف شده باشه یا شکسته باشه و نتونه گاز رو مشتعل کنه.
- خرابی برد الکترونیکی: ممکنه برد فرمان باز شدن شیر گاز یا جرقه زدن رو صادر نکنه.
عیب یابی این موارد نیاز به تخصص داره و بهتره به سرویسکار سپرده بشه.
۳. شعله برای یک لحظه روشن و سپس خاموش میشود (مشکل از یون)
این حالت هم خیلی رایجه. شما آب رو باز میکنید، صدای جرقه میاد، شعله برای ۲-۳ ثانیه روشن میشه و شما امیدوار میشید، اما یهو شعله خاموش میشه و دستگاه ارور میده. این یعنی چی؟
این یعنی پکیج بوتان در تشکیل شعله موفق بوده، اما نتونسته وجود اون رو “تشخیص” بده. مقصر اصلی در این حالت، میله یون تشخیص شعله هست. این یه میله فلزی کنار جرقه زن هست که باید توی شعله قرار بگیره و وجود شعله رو به برد خبر بده. اگه این میله کثیف باشه یا خراب شده باشه، نمیتونه شعله رو حس کنه و برد برای ایمنی، فورا جریان گاز رو قطع میکنه.
راه حل: میله یون باید توسط سرویسکار با یه سمباده نرم تمیز بشه یا اگه خرابه، تعویض بشه.
۴. افت فشار بار پکیج (چراغ قرمز چشمک زن)
یه نگاه به عقربه فشار سنج یا مانومتر روی پکیجتون بندازید. این عقربه باید همیشه بین ۱ تا ۱.۵ بار باشه. اگه فشار از ۱ بار کمتر باشه، سنسور فشار به برد اجازه روشن شدن دستگاه رو نمیده. در واقع پکیج برای ایمنی خودش خاموش میمونه و با چراغ قرمز چشمک زن به شما هشدار میده. این یکی از ساده ترین دلایلیه که میتونه باعث کار نکردن پکیج بشه و خوشبختانه راه حلش هم خیلی ساده است.
راه حل: با استفاده از شیر پرکن زیر دستگاه، فشار را روی ۱.۵ تنظیم کنید.

۵. خرابی سنسور دما (NTC) و گزارش اشتباه
پکیج شما یه دماسنج خیلی دقیق و حساس داره به اسم سنسور NTC. کار این سنسور اینه که دم به دقیقه، دمای آب مصرفی رو اندازه بگیره و به برد گزارش بده. حالا تصور کنید این دماسنج خراب بشه و شروع کنه به گزارش های دروغ دادن. مثلا آب سرده، ولی سنسور به برد میگه «همه چی مرتبه، دمای آب ۵۵ درجه است!». خب معلومه که برد هم با خیال راحت دستور تشکیل شعله رو نمیده و نتیجهاش میشه یه دوش آب سرد ناخواسته.
راه حل: این سنسور باید توسط متخصص تست و در صورت خرابی تعویض بشود.

۶. گیر کردن شیر سه طرفه در حالت زمستانه
این یکی از اون مشکلاتیه که خیلی ها باهاش درگیرن و میپرسن که چرا پکیج بوتان آب را گرم نمیکنه ولی شوفاژها گرمه؟ جواب این سوال تقریبا همیشه به یه قطعه برمیگرده: شیر سه طرفه. در پکیج های دو مبدله، این شیر مسیر آب داغ رو بین رادیاتورها و آب مصرفی جابجا میکنه. حالا اگه این شیر خراب بشه یا توی حالت گرمایش رادیاتورها گیر بکنه چی میشه؟ شما شیر آب گرم رو باز میکنید، پکیج هم روشن میشه، ولی تمام اون آب داغ تولید شده به اشتباه داره میره توی لوله های رادیاتور. در نتیجه آب مصرفی شما سرد میمونه و در کمال تعجب میبینید که رادیاتورها حتی وسط تابستون هم داغ شدن!
راه حل: شیر سه طرفه نیاز به سرویس یا تعویض توسط متخصص دارد.

۷. رسوب شدید و گرفتگی کامل مبدل پکیج بوتان
شایع ترین علت سرد و گرم شدن آب پکیج بوتان، رسوب گرفتن قطعات داخلی، مخصوصا مبدل ثانویه است. آب شهری پر از املاح و گچ هست. این املاح به مرور زمان، توی لوله های خیلی باریک مبدل ثانویه ته نشین میشن و یه لایه سخت درست میکنن. اگه این رسوب خیلی شدید باشه، میتونه مسیر آب رو تقریبا کامل ببنده. در نتیجه فشار آب گرم خروجی به شدت کم میشه و چون جریان آب کافی نیست، فلوسوئیچ اصلا عمل نمیکنه که پکیج روشن بشه.

راه حل: اسیدشویی تخصصی مبدل توسط سرویسکار.
۸. فشار پایین آب ورودی ساختمان
گاهی وقتا مشکل اصلا از پکیج نیست. اگه فشار آب کل ساختمون کم باشه، ممکنه جریان آب ورودی به پکیج به اون حدی نرسه که بتونه فلوسوئیچ رو فعال کنه. پس پکیج اصلا روشن نمیشه. قبل از هر کاری، فشار آب سرد رو هم چک کنید.
۹. فشار کم گاز ورودی پکیج بوتان
فشار گاز هم خیلی مهمه. اگه فشار گاز ورودی به پکیج کم باشه، یا شیر تنظیم گاز روی خود پکیج بوتان درست تنظیم نشده باشه، شعله ای که تشکیل میشه خیلی ضعیف و کوتاه خواهد بود. این شعله ضعیف زورش نمیرسه که حجم آب ورودی رو گرم کنه و در نتیجه آب ولرم یا سرد میمونه. این مشکل معمولا در زمستان و ساعات اوج مصرف گاز بیشتر دیده میشه.

۱۰. خرابی برد کنترل
برد کنترل واقعا فرمانده پکیج شماست. تمام دستور ها از این قطعه صادر میشه. اگه این قطعه به هر دلیلی خراب بشه یا قاطی کنه، میتونه هر رفتار عجیب و غریبی رو از پکیج باعث بشه. یکی از این رفتار ها میتونه صادر نکردن فرمان برای گرم کردن آب مصرفی باشه. البته باید بگم که خرابی برد معمولا آخرین گزینه ایه که یه تعمیرکار بهش شک میکنه و احتمالش نسبت به موارد دیگه کمتره، ولی غیر ممکن نیست.

۱۱. مشکلات دودکش و تهویه
شاید براتون عجیب باشه ولی مسدود بودن دودکش یا عدم تهویه مناسب هوای محلی که پکیج در اون نصبه، میتونه باعث سرد شدن آب بشه. چجوری؟ پکیج ها سنسور های ایمنی دود دارن. اگه دود حاصل از احتراق به درستی تخلیه نشه، این سنسورها برای جلوگیری از خطر گازگرفتگی، کل دستگاه رو خاموش میکنن. پس پکیج وسط کار خاموش میشه و آب سرد میشه.
۱۲. ضعیف شدن پمپ سیرکولاتور پکیج بوتان
در پکیج های دو مبدله، پمپ وظیفه داره آب داغ رو از مبدل اصلی به مبدل ثانویه برسونه. اگه این پمپ ضعیف شده باشه، نمیتونه آب رو با سرعت و فشار کافی به مبدل ثانویه برسونه. در نتیجه انتقال حرارت به درستی انجام نمیشه و آب مصرفی شما به اندازه کافی گرم نمیشه.
۱۳. استفاده همزمان از چند شیر آب گرم
پکیج های دیواری ظرفیت محدودی دارن. اگه همزمان با دوش گرفتن، یه نفر دیگه شیر آب گرم آشپزخونه رو باز کنه، توان پکیج برای گرم کردن این حجم زیاد آب تقسیم میشه و در نتیجه آب برای هر دو نفر ولرم یا سرد میشه. این خرابی نیست، محدودیت دستگاهه.
۱۴. تنظیمات اشتباه روی پکیج
باور کنید پیش میاد! شاید کسی دستکاری کرده باشه و ولوم تنظیم دمای آب مصرفی روی کمترین حالت ممکن تنظیم شده باشه. یا شاید پکیج به اشتباه روی حالت تابستانه یا زمستانه قرار گرفته باشه. یه چک کردن ساده این تنظیمات ضرری ندارد.

قبل از زنگ زدن به تعمیرکار، این چندتا کار ساده رو خودتون انجام بدید
قبل از اینکه دست به تلفن بشید و با یه سرویسکار تماس بگیرید، چندتا کار ساده هست که خودتون میتونید انجام بدید. خیلی وقت ها مشکل ساده تر از چیزیه که فکر میکنید و با همین چندتا حرکت حل میشه.
- فشار بار پکیج رو چک کنید: اولین و مهم ترین کار. به عقربه فشار روی دستگاه نگاه کنید. باید بین 1 تا 1.5 باشه. اگه کمتر بود، با شیر پرکن زیر دستگاه فشار رو به 1.5 برسونید.
- پکیج رو ریست کنید: گاهی وقتا یه خطای نرم افزاری لحظه ای باعث هنگ کردن دستگاه میشه. با یه ریست ساده، مشکل حل میشه.
- تنظیمات دما رو ببینید: شاید کسی دستکاری کرده باشه و ولوم تنظیم دمای آب مصرفی روی کمترین حالت ممکن تنظیم شده باشه.
- شیرهای ورودی و خروجی رو چک کنید: مطمئن بشید که همه شیر های آب (ورودی و خروجی) و شیر گاز زیر پکیج و همچنین شیر اصلی گاز واحدتون کاملا باز باشن.
بیایید تمام چیزهایی که گفتم رو به طور خلاصه مرور کنیم .
خب، همونطور که با هم دیدیم، سرد شدن آب پکیج بوتان یه مشکل آزاردهنده است ولی خوشبختانه تقریبا همیشه یه دلیل مشخص و منطقی داره. ما یاد گرفتیم که دلایل اصلی میتونن از یه چیز ساده مثل افت فشار بار دستگاه باشن، تا موارد پیچیده تر مثل رسوب گرفتن مبدل ثانویه، خرابی سنسور دما (NTC)، گیر کردن شیر سه طرفه یا کار نکردن فلوسوئیچ. یه سری کار های اولیه مثل تنظیم فشار یا ریست کردن دستگاه رو خودتون میتونید انجام بدید و خیلی وقت ها مشکل حل میشه. اما برای مشکلات عمیق تر و تخصصی تر، مثل اسیدشویی یا تعویض قطعاتی مثل برد و شیر موتوری، بهترین و عاقلانه ترین کار اینه که از یه تعمیرکار حرفه ای و با تجربه کمک بگیرید. امیدوارم این مقاله بهتون کمک کرده باشه تا مشکل دستگاهتون رو بهتر بشناسید و قدم درست رو برای حلش بردارید.